8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
1/67
Patologia aparatului genital
femininDelia Ciobanu
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
2/67
Patologia colului uterin
Patologia inflamatorie : Infeciile cu HPV Cervicite cronice
Leziuni hiperplazice reactive: Hiperplazie endocervical microgladular
Patologie tumoral: Benign:
Polip cervical
Leiomiom Malign:
Neoplazia intraepitelial (carcinomul in situ) Carcinom invaziv scuamos Adenocarcinom de endocol
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
3/67
Jonciunea scuamocilindric a colului uterin
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
4/67
Cervicite Tipuri: acute i cronice, infecioase sau non -infecioase Etiologia infecioas : Chlamidia trachomatis, Trichomonas
vaginalis, Candida, Neisseria gonorrhoeae, Gardnerella,Herpes simplex, HPV
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
5/67
Infecia HPV
Agentul etiologic important n carcinomul cervical Peste 70 de subtipuri de HPV Infecia HPV 6, 11 - leziuni benigne
Leziuni papilare ale epiteliului scuamos cervical(condiloma acuminatum )
Condiloma plat
Elemente celulare caracteristice - koilocite
Infecia HPV 16, 18, 31, 33 , 11 prezint risc crescut dedezvoltare a c a r c i n o a m e l o r d e c o l u t er i n
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
6/67
Efect citopatic viral - koilocit
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
7/67
Neoplazia intraepitelial cervical (CIN)
Etape de investigaie Detectarea celulelor anormale din secreia cervico -vaginal
Recoltarea de produs celular cu spatula din exocol i din partea inferioara canalului endocervicalEtalarea pe lam cu realizarea unui frotiu
Coloraia Papanicolau celule anormale: raport nucleu- citoplasmmrit, modul de distribuie a cromatinei nucleare anormal, neregulat custructuri voluminoase
Epiteliul anormal este identificat prin colposcopieDiagnosticul confirmat pe biopsia ariei anormale
Leziuni intraepiteliale minim invazive ablaia prin laser sau crioterepie Leziunile canalului endocervical sunt examinate ca parte a biopsiei deexcizie
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
8/67
Leziuni premaligne
Termeni sinonimi
Displazie cervical Neoplazie cervical intraepitelial
CIN I, II sau III - cervical intraepithelial neoplasia,
Leziune scuamoas intraepitelialLG-SIL sau HG-SIL - squamous intraepithelial lesion.
2-3% din femeile ntre 15-40 de ani CIN leziune ne- invaziv = nu este cancer!!
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
9/67
Neoplazia intraepitelial cervical
Macroscopic: leziunea nu este vizibil macroscopic Microscopic :
atipie celular: nuclei mrii, contur celular neregulat, activitate mitotic
Evoluie CIN I
risc sc zut de progresie la carcinom50 % regreseaz spontan 30 % din pacienii cu CIN I prezint atipie de grad sczut persistent
20 % din pacienii cu CIN I progreseaz la CIN II, apoi CIN III ntr -o perioad de10 ani
CIN II i CIN III risc crescut de a dezvolta carcinom
20 % din pacieni cu CIN III dezvolt carcinom invaziv ntr -o perioad de 10 ani
Screening- ul populaional realizat la un interval de 3 ani unele persoane pot prezenta o progresie de la CIN I la carcinom ntr- o perioad
mai scurt de timp
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
10/67
Neoplazia intraepitelial cervical
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
11/67
Neoplazia intraepitelial cervical
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
12/67
Carcinomul de col uterin
Locul II mortalitate prin cancer la femei Decada V-VI Factori de risc:
HPV identificarea ADN din tipurile HPV 16, 18 i 33 n mai mult de 60% dincarcinoamele cervicale proteinele produse de HPV inactiveaz produsele
genelor supresor tumorale i faciliteaz dezvoltarea tumorii. Relaii sexuale cu parteneri multipli Debutul vieii sexuale la vrste precoce Boli cu transmitere sexual Stare socio- economic precar
Fumatul scderea supravegherii imune locale de ctre celulele Langherhans,nicotina se concentreaz local n mucus
Infecia HIV prin imunosupresie
Tipuri histopatologice : 85% = carcinoame scuamocelulare 10-15% = adenocarcinoame
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
13/67
Carcinomul scuamocelular de col uterin
Macroscopic : tumori vegetante, ulcerate, infiltrative Microscopic:
95% = Carcinom scuamocelular cu celule mari (bine difereniat cu keratinizare, moderatdifereniat fr keratinizare)
5% = Carcinom scuamocelular slab difereniat cu celule mici , carcinom cu celule mici,
nedifereniat.
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
14/67
Prognosticul carcinomului cervical
Stadiu Supravieuirea la 5 ani Gradul invaziei
I 90% Limitat la col
II 75 % Invazia poriunii superioarea vaginului sau aparametrelor
III 30% Extinderea la peretelepelvin, vagin inferior, sauuter
III 10% Invazia rectului, pereteluivezical sau pelvisuluiextern
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
15/67
Adenocarcinomul de col uterin
Mai rar (
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
16/67
Adenocarcinom de col uterin
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
17/67
Patologia corpului uterin
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
18/67
Corpul uterin
Patologia inflamatorie: endometrite Adenomioza i endometrioza Hiperplazia endometrial
Tumorile uterine: Benigne:
Polipul endometrial Leiomiomul uterin
Maligne: Carcinomul endometrial Leiomiosarcomul Tumora mixt mulerian
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
19/67
Endometritele
Endometrul este relativ rezistent la infecii! Tipuri : acut i cronic
Cauze : Necunoscut (15%), Inflamaii cronice pelvine, postpartum, postabortum (retenie de esut), DIU contraceptive, TBC.
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
20/67
Endometrioza i adenomioza
Endometrioza prezena de endometru (glande i/saustrom) localizat anormal (extrauterin): ovar, ligamente uterine,
sept recto-vaginal, peritoneu pelvin, cicatrici post-laparotomie, rar: ombilic, vagin, vulv, apendice.
10% din femei, Decada III-IV Clinic: infertilitate (30-40%), dismenoree, dureri pelvine.
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
21/67
Endometrioza
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
22/67
Endometriza
Focarele de endometru sunt supuse aciunii ciclice a hormonilor = hemoragii periodice: noduli rou -bruni (peritoneali, ovarieni chist ciocolatiu), aderene peritoneale, periuterine, glande + strom + macrofage cu hemosiderin
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
23/67
Adenomioza
Adenomioza prezena de esut endometrial ngrosimea miometrului, la distan (2 -3 mm) demucoasa normal endometrial.
20% din utere, Pstreaz continuitatea cu endometrul, Microscopic:
Strom + glande endometriale + hemosiderin ntre fasciculele
musculare din miometru. Clinic:
Menoragie, colic, dismenoree, dispareunie, dureri pelvinepremenstruale.
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
24/67
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
25/67
Hiperplazia endometrial
Etiologie : dezechilibrul relativ/absolut ntrevaloarea hormonilor estrogeni i aprogesteronului
Tipuri morfologice : Hiperplazia simpl Hiperplazia complex Hiperplazia atipic risc de apariie a adenocarcinomului
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
26/67
Hiperplazia endometrial
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
27/67
Polipul endometrial
Macroscopic : formaiune hemisferic,pedunculat, cu diametrul mediu de 0,5 -3 cm
Microscopic: formaiunea este tapetat de unepiteliu prismatic endometrial tipic, cu stromadenomatoas Celulele stromale sunt monoclonale (componenta
neoplazic), celulele epiteliale sunt reactive
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
28/67
Polip endometrial
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
29/67
Leiomiomul uterin
Tumor benign a fibrelor musculare netede 75-80% din femeile de 30-40 de ani! Macroscopic:
noduli tumorali nencapsulai, parenchimatoi, fasciculai,alb-rozii intramurali/subseroi/submucoi
Microscopic:
fascicule de fibre musculare netede orientate n toatedireciile, pot asocia focare de fibroz, calcificare, necroz sau
degenerare chistic.
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
30/67
Leiomiom uterin
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
31/67
Leiomiom uterin
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/35/Uterine_leiomyoma_%283%29_with_ischemic_necrosis.jpg8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
32/67
Carcinomul de endometru Tumor epitelial malign (din epiteliul glandular al
endometrului). Frecven : femei n vrst, peste 50 -60 de ani Factori de risc : obezitatea, HTA, DZ, nuliparitatea Etiologie i patogenez : creterea absolut/relativ a valorii
estrogenului tumori ovariene secretante de estrogen, administrare exogen, creterea numeric a receptorilor estrogenici, anomalii de degradare a estrogenului
Macroscopic : polipoid/mas exofitic compact/difuz Microscopic:
85% - Adenocarcinom endometrioid (asociat cu hiperplazia deendometru) +/- focare scuamoase
Carcinom papilar seros
Carcinom cu celule clare
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
33/67
Adenocarcinom endometrial
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
34/67
Adenocarcinom endometrial
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
35/67
Prognosticul carcinomului endometrial
Stadiu Proporia de cazuri Supravieuirea la 5ani
I 80% Limitat la corpuluterin
75%
II 5% Corp i col 52 %
III 5% Invazia limitat lapelvis
35%
IV 10 % Invazia dincolo depelvis sau afectareamucoasei vezicii
urinare sau rectale
10 %
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
36/67
Patologia trompelor uterine
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
37/67
Trompele uterine
Inflamaii - salpingita Acut (supurativ) : Chlamidia, Mycoplasma
hominis, E. coli, Streptococ, Stafilococ
Cronic: tuberculoas
Evoluie : poate fi nsoit de obstrucii tubare
hidrosalpinx, sterilitate
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
38/67
Salpingite acute
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
39/67
Hidrosalpinx
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
40/67
Patologia ovarului
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
41/67
Tumorile ovariene
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
42/67
Tumori seroase ovariene
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
43/67
Tumori seroase ovariene
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
44/67
Tumori mucinoase ovariene
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
45/67
Fibrotecomul ovarian
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
46/67
Teratom chistic cu esuturi mature ovar ian
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
47/67
Patologia sarcinii
Infecii (pe cale ascendent , sau hematogen) Placenta = Placentit, vilit Membranele fetale = Corio-amniotita Cordonul ombilical = Funisit
Sarcina ectopic Boala trofoblastului gestaional
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
48/67
Sarcina extrauterin
1/150 de sarcini90% - tubare
Favorizate de: salpingita cronic, aderene peritubare, leiomioame, DIU
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
49/67
Sarcin ectopic n trompa uterin
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
50/67
Boala trofoblastului gestaional
Mola hidatiform Parial Complet
Mola invaziv Choriocarcinomul gestaional
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
51/67
Mola hidatiform
Hydatis (gr, apos ) + mole (gr, mas )Transformarea chistic a vilozitilor placentare +
proliferarea trofoblastului.Dimens. uterului > cea coresp. vrstei sarcinii.
Leziune pre-choriocarcinom (2,5%) Inciden:
Vest: 1-1000 sarcini Est: 10-1000 sarcini
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
52/67
Mola hidatiform
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
53/67
Mola invaziv
Mol ce invadeaz, distruge i penetreazperetele uterin, parametrele i v. sangvine.
+ proliferare cito- i sinciio -trofoblastului. Embolii la distan (plmn, creier).
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
54/67
Coriocarcinom uterin
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
55/67
Patologia glandei mamare
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
56/67
Mastopatia fibrochistic
Modificri neproliferative 20-60% dintre femei Macroscopic :
Mase unice/multiple, neregulate, imprecis delimitate,chistice, ferme.
Microscopic - 3 tipuri de leziuni: Chisturi (Lobuli dilatai, metaplazie apocrin, proliferri
papilare, calcificri intrachistice). Fibroz + inflamaie (dup ruperea unor chisturi). Adenozis (creterea numrului de acini per lobul).
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
57/67
Mastopati a fibrochistic
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
58/67
Fibroadenomul de gland mamar
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
59/67
Fibroadenom ul de gland mamar
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
60/67
Carcinomul de gland mamar
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
61/67
Carcinom ductal in situ
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
62/67
Carcinom invaziv de gland mamar
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
63/67
Carcinom invaziv de gland mamar -macroscopic
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
64/67
Carcinom ductal invaziv
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
65/67
Carcinom lobular invaziv
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
66/67
Boala Paget
8/13/2019 Curs Aparat Genital Feminin Delia Ciobanu 2011 2012 Actualizat 2013
67/67
Ginecomastia