A. Unã njicã Isturii a Poemlui “LUTSEAFIRLU”… Vã pãrãstãsim unã njicã isturii mutrinda turnarea / transpunirea / xiyisearea pri Armãneashti a poemlui “LUCEAFÃRUL”, ngrãpsit di Mihai Eminescu. 1. Sigura, cã multsã Armãnj, shtiu cã “LUCEAFÃRUL” (Poem cu 98 strofi), s-transpusi sh- pri Limba Armãnã. Ama, poati cã nu suntu multsã atselj tsi cunoscu sh-cãti turlii di transpuniri suntu ngrãpsiti sh-tipusiti pãnã tora… Niscãntsã Armãnj – dit multsãlj tsi dyivãsirã Poemlu “LUCEAFÃRUL”, s-minduirã ta s-lu transpunã pri Armãneashti. 2. Ntsãrtsu, cãndu cãftam prit cãrtsã, zuari shi rivisti veclji ta s-adunãm matiriali litirari shi s-li ufilisim tu Rivista di Litiraturã shi Studii Armãni, Rivistã tsi u tipusim Costantsa, aflai shi ndoauã transpuniri a LUCEAFÃRULUI…. Sigura, cã dyivãsilj aesti turlii di transpuniri shi-nj vinji ideea ta s-adar unã Carti tu cari s- arãdãpsescu tuti turliili di transpuniri tsi li- aflai. Ama, nu mash ahãntu, cã mi-acãtsai shi ngrãpsilj unã noauã transpuniri… 3. Tu anlu 2001, bitisilj armãnipsearea poemlui shi andridzearea Cartiljei – Tehnoridactari Computerizatã – cu 8 (optu) transpuniri cu Autorlji a lor, minduindalui ca Titlul di Carti s-hibã “PLOAEA DI LUTSEAFIRI”… Ufilisinda Printerlu, ndrepshu unã Carti (manuscris) tsi u pãrãstãsilj la ma multsã Armãnj, ti mutreari shi ma s-lji- ariseascã shi au mirachi sh-puteari finatsiarã, s-tipusim Cartea. Nai multu lu-arisi Lefterie NAUM di Bucureshti, deadun cu membrilj fondatori
Transcript
A. Unã njicã Isturii a Poemlui“LUTSEAFIRLU”…
Vã pãrãstãsim unã njicã isturii mutrinda turnarea / transpunirea / xiyisearea pri Armãneashti a poemlui “LUCEAFÃRUL”, ngrãpsit di Mihai Eminescu.
1. Sigura, cã multsã Armãnj, shtiu cã “LUCEAFÃRUL” (Poem cu 98 strofi), s-transpusi sh-pri Limba Armãnã. Ama, poati cã nu suntu multsã atselj tsi cunoscu sh-cãti turlii di transpuniri suntu ngrãpsiti sh-tipusiti pãnã tora… Niscãntsã Armãnj – dit multsãlj tsi dyivãsirã Poemlu “LUCEAFÃRUL”, s-minduirã ta s-lu transpunã pri Armãneashti.
2. Ntsãrtsu, cãndu cãftam prit cãrtsã, zuari shi rivisti veclji ta s-adunãm matiriali litirari shi s-li ufilisim tu Rivista di Litiraturã shi Studii Armãni, Rivistã tsi u tipusim Costantsa, aflai shi ndoauã transpuniri a LUCEAFÃRULUI…. Sigura, cã dyivãsilj aesti turlii di transpuniri shi-nj vinji ideea ta s-adar unã Carti tu cari s-arãdãpsescu tuti turliili di transpuniri tsi li-aflai. Ama, nu mash ahãntu, cã mi-acãtsai shi ngrãpsilj unã noauã transpuniri…
3. Tu anlu 2001, bitisilj armãnipsearea poemlui shi andridzearea Cartiljei – Tehnoridactari Computerizatã – cu 8 (optu) transpuniri cu Autorlji a lor, minduindalui ca Titlul di Carti s-hibã “PLOAEA DI LUTSEAFIRI”… Ufilisinda Printerlu, ndrepshu unã Carti (manuscris) tsi u pãrãstãsilj la ma multsã Armãnj, ti mutreari shi ma s-lji-ariseascã shi au mirachi sh-puteari finatsiarã, s-tipusim Cartea. Nai multu lu-arisi Lefterie NAUM di Bucureshti, deadun cu membrilj fondatori di la Fundatsia Culturalã Aromãnã “SÃMTA ANA” shi Cartea s-tipusi tru anlu 2002. Lefterie Naum, lu-aveam cunuscutã cu ndolj anj ninti, cãndu, deadun sh-cu Justin TAMBOZI, cu nispetea yurtiseariljei tu anlu 2000 a Iventlui: “2000 – Anul EMINESCU” / “2000 – Anlu EMINESCU”, mindium, andreapsim sh-tipusim Cartea “EMINESCU Aromãn / Romãn”, carti cu 532 padzinj. (Justin TAMBOZI, fu Armãnlu cu mari tinjilji prit lao sh-cu mari vreari trã Cultura Armãneascã – Omlu, tsi astãdz numata easti cu noi / ãl ljirtã Atsel di-Analtu)…
4. Pri ninga aesti 8 (optu) turlii di transpuniri, tru anjlji 1999-2001, Armãnlu Constantin (Dinchi) GRASU, di Costantsa, Prufesor Dr. tu Matimaticã, adrã transpunirea a “LUCEAFÃRULUI”, ama nu u tipusi... Prufesorlu Dinchi, aflã cã mini am tu umuti s-adar unã Carti cu tuti transpunirli a Autorlor tsi-lj shteam pãnã tu atsel chiro. Ãlj feci tãmbihi ta s-nj-aducã manuscrislu s-lu ngrãpsescu tu Carti anamisa di alanti transpuniri. Numata ãnj deadi apandasi…
5. Dupu 4 (patru) anj di la tipusirea Cartiljei “PLOAEA DI LUTSEAFIRI”, tu anlu 2006, s-alãnci unã altã transpuniri a Poemlui “Luceafãrul”… Armãnlu Naclu-al GOGA, tipusi “LUTSEAFIRLU” tu Rivista “Grailu Armãnescu” (Rivista-a Uniiljei ti Culturã-a Armãnjlor dit Machidunii, Redactor-Shef: Dina CUVATA). Transpunirea ari 96 strofi shi s-tipusi tu fragmenti / cumãts, tu patru numiri di Rivistã, alãnciti unã dupu-alantã: Anlu IX, Numirli: 1 (31), 2 (32), 3 (33) shi 4 (34), 2006. (Tu Bibliuteca Fundatsiiljei “CARTEA AROMÃNÔ, apruchem multi numiri dit “Grailu Armãnescu”, cum, sh-alti Rivisti Armãneshtsã tipusiti tu Machidunii).
6. Tu 15-li di Yinar 2013, Armãnlu Nicolae (Nico) CHIHAIA, ngrãpsi sh-pitricu prit Internet unã altã transpuniri a “Luceafãrului”… (“Aestu an, 2013, s-umplu 130 anj di anda Poetlu Mihai EMINESCU nyrãpsi Pirmitlu” = aesti suntu zboarãli autorlui N. CHIHAEA)…
7. Poati suntu sh-alti transpuniri, ama, tu-aestã oarã cunushtem mash atseali ti cari ngrãpsim tu-aestã “Njicã Isturii a LUTSEAFIRLUI”…
8. Ma s-avets ntribãri icã alti lucri trã limbidzari, andicra di atseali ngrãpsiti ma nsus, atumtsea, dats apandasi prit E-mail….
9. Tora, va s-pãrãstãsim mash ndoauã frãndzã dit Cartea “ PLOAEA DI LUTSEAFIRI ”, trã mutrearea, trã shtearea a tsititorlor / dyivãsitorlor…
DUMITRU STERE GAROFIL
PLOAEADI
L U T S E A F I R I
FUNDAŢIA CARTEA AROMÂNÃEDITURA CARTEA AROMÂNÃ
CONSTANŢA, 2002
MOTTO
Nipotlui Andrei GAROFIL, cari, tu dzua cãndu bitisim Armãnipsearea-a Poemlui LUCEAFÃRUL, adrã / umplu un anu shi shasi meshi di la Amintarea tu Banã!...
9-li di Avgustu, 2001
TEHNORIDACTARI COMPUTERIZATÃ: D. St. GAROFIL
FUNDATSIA CARTEA AROMÃNÃEDITURA CARTEA AROMÃNÃ
CONSTANTSA, 2002
Aestã carti s-tipusi cu agiutorlu dat di Fundatsia Culturalã Aromãnã
“SÃMTA ANA”,Avãndalui ca membri fondatori:
NAUM LEFTERIE,NAUM TANA-CRISTINA,
MÃLUREANU CORINA-ELENAMÃLUREANU FLORIN
//Aceastã carte s-a tipãrit cu sprijinul
Fundatiei Culturale Aromãne “SFÃNTA ANA”,
Avãnd ca membri fondatori:NAUM LEFTERIE,
NAUM TANA-CRISTINA,MÃLUREANU CORINA-ELENA
MÃLUREANU FLORIN
S U M A R
Padzinadit Carti:
Protuzbor (Ionel ZEANA) 7
Zbor di la Editor (Tiberius CUNIA) 9
Mihai EMINESCU:Arãzga a numãljei Eminescu. 15Shcurtu Tabel Cronoloyic 17
Optu Cundilji ufilisiti di Armãnj trã idyiul LUTSEAFIR 23
LUTSEAFIRLU – Transpunirea a Puiziiljei LUCEAFÃRUL(Autorlji cari adrarã Armãnipsearea / transpunirea Poemluishi Publicatsiili tu cari s-alãncirã transpunirli) 25
Dati Biografitsi a Autorlor:
HRISTU CÂNDROVEANU 27
CONSTANTIN COLIMITRA 31
IOAN CUTOVA 35
TOMA ENACHE 39
DUMITRU GAROFIL 41
DUMITRU PARIZA 45
GEORGE PERDICHI 47
IONEL ZEANA 51
PLOAEA DI LUTSEAFIRI Arãdãpsearea-a Transpunirlor: 57(Di tu padzina 59, pãnã tu padzina 156)
OPTU CUNDILJI UFILISITI DI-ARMÃNJ TRÃ IDYIL
L U T S E A F I R
1. Hristu Cândroveanu
2. Constantin Colimitra
3. Ioan Cutova
4. Toma Enache
5. Dumitru St. Garofil
6. Dumitru A. Pariza
7. George Perdichi
8. Ionel Zeana
DUMITRU STERE GAROFIL
L U T S E A F I R L U 1
TRANSPUNIREA A PUIZIILJEIL U C E A F Ã R U L
(Rivistili shi cãrtsãli tu cari s-alãncirã xiyisirli / transpunirli)
1 = Hristu Cândroveanu – Deshteptarea – Revista Aromânilor, Anlu 1, Numirlu 5-6 (Avgustu-Yismãciun), 1990; – Almanah Macedo-Român, Sutsata Culturalã Macedo-Românã,Editura Fundatsiiljei Culturale Romãne, pag. 56-66, 1992;– Revista Dimândarea, anlu 1, nr. 2, 1994;– Eminescu aromân/ român – Justin Tambozi, Dumitru Garofil,Lefterie Naum, Fundatsia Societatea Academicã Moscopolitanã(Editura Justin & Justinian Tambozi) shi Editura FundatsiiljeiCartea Aromãnã, Constantsa, 2000, 532 padzinj, format A5;– Revista Dimândarea, anlu 7, nr. 3, 2000.
2 = Constantin Colimitra 2 – Sic Transit Gloria Mundi (Poeme tu grai aromãn), Constantin Colimitra, Editura Fundatsiiljei Culturale Aromâne “Dimândarea Pãrinteascã”, Bucureshti, 1997.
3 = Ioan Cutova – Mihai Eminescu: Lutseafirlu pri grailu armãnescu, Ioan Cutova, Editura Litera, Bucureshti, 1980;– M. Eminescu, Poezii, (român-aromân), Chira Iorgoveanu, Editura “Minerva”, Bucureshti, padz. 178-211, 1981.– Revista Dimândarea, nr. 4, 2000, mashi protili 3 strofi…
4 = Toma Enache – INTERNET3, April, 2001/ fu pãrãstãsitã transpunirea Poemlui;– Revista Dimândarea, anlu 8, nr. 2, 2001 (fu pãrãstãsitã mashi unã cumatã / fragmentu, di 13 strofi).
1
Autorlji cari featsirã xiyisirea / armãnipsearea/ transpunirea / turnarea-a puiziiljei Luceafãrul, ãlj arãdhãpsim dupã alfabet... Ti cathi xiyisitor dãm shi publicatsiili (ahãnti cãti li shtim la aestã oarã), tu cari s-alãncirã transpunirli.
2 Transpunirea tsi u featsi Constantin Colimitra la anlu 1997, Bridgeport, Conn. U.S.A., u-aflãm tipusitã tu cartea Sic Transit Gloria Mundi (Poeme originale shi transpuneri tu grai aromãn), padzinjli 73-91, editatã Bucureshti, tut la anlu 1997 di Editura Fundatsiiljei Culturale Aromãne “Dimãndarea Pãrinteascã”, avãndalui 104 strofi... a s-hibã cã puizia Luceafãrul ari mash 98 strofi. Cu tuti cã xiyisirea aspuni ma nsus cu 6 (shasi) strofi, nu putum s-li-aflãm strofili cu numirli 33 shi 34 (nu suntu ngrãpsiti). Cum strofa nr. 34 easti idyea cu strofa nr. 21, u tricum pi-aesta. Strofa cu nr. 33 ari protlu stih ca shi strofa cu nr. 19. Alanti trei stihuri a strofãljei cu numirlu 33 li ndreapsi autorlu D. S. Garofil (vedz padzina 67, stihurli sumliniati).
3 Transpunirea fu pitricutã pri INTERNET…., Apriiru, 2001, ama, dupu un shcurtu chiro, autorlu Toma Enache u mutri, u ndreapsi diznãu... Tu-aestã carti ngrãpsim noaua variantã.
5
PLOAEA DI LUTSEAFIRI
5 = Dumitru St. Garofil – Zboarã Uidisiti trã Armãnami, (Tomlu II: Mãrilja al Eminescu), Dumitru Stere Garofil, Editura Cartea Aromãnã, (Carti ndreaptã tu manuscris/ nitipusitã), Constantsa, 2002.– Revista Dimândarea, anlu 8, nr. 4 (32), 2001: (Iancu PATICINA: Eveniment Cultural-Literar! – “Luceafãrul” eminescian in original Şi in transpunerea a 8 poeti aromâni).
6 = Dumitru A. Pariza – Rivista di Litiraturã shi Studii Armãni, Tomlu I, Anlu 1, Nr. 1, 1-lu di April, Editura Cartea Aromãnã, 1994;– Fucurina Neasteasã, Tom II (Transpuniri), Dumitru A. Pariza, Editura Cartea Aromãnã, 1995;– Revista Dimândarea, nr. 4, 2000, mashi protili 3 strofi…
7 = George Perdichi – “Lumina” 4 (Revista Liceului Romãn din Grebena – Grecia), An. 4, Nr. 1-2, 1940, padz. 103-109)– M. Eminescu, Poezii, (român-aromân) 5, Kira Iorgoveanu, Editura Minerva, Bucureshti, 1981, padz. 178-211.– Puizii Aleapti6, George I. Perdichi, Carti tipusitã di Sutsata PERIVOLEA, New York, USA, 1991, padz. 91-105.– Izvuri di Banã7, Tom III, “Mãrilja-al Eminescu shi alti Transpuniri”, George Perdichi, Editura Cartea Aromãnã, 2000.– Revista Dimândarea, nr. 4, 2000, mashi protili 3 strofi…
8 = Ionel Zeana – Rivista di Litiraturã shi Studii Armãni, (Tomlu VI), Anlu 3, Nr. 2, 1-lu di Sumedru, Editura Cartea Aromãnã, 1996;– Mihai Eminescu, Poezii (versiune tu grai aromãn) Ionel Zeana, Editura Fundatsiiljei Culturale Aromãne “Dimãndarea Pãrinteascã”, Bucureshti, 1997.– Revista Dimândarea, anlu 7, nr. 3, 2000 (s-tipusirã mashi 13 strofi, trã informarea tsititorilor / dyivãsitorilor).
4
Tu aestã Rivistã veaclji “Lumina”, 1940, transpunirea publicatã ari mashi 94 strofi…
5 Tu aestã Carti, transpunirea publicatã ari 99 strofi…
6 Tu aestã Carti, transpunirea publicatã ari 97 strofi…
7 Tu aestã Carti, transpunirea publicatã ari 99 strofi…
6
PLOAEADI
L U T S E A F I R I
57
DUMITRU STERE GAROFIL
A fost odatã ca-n poveŞti,A fost ca niciodatã,
Din rude mari împãrãteŞti,O prea frumoasã fatã.
1. Sh-era unoarã t-un chiro – Canda nu sh-fu ahtari, Vahi vãshiloanji armiro – Nã featã, aghno hari!
2. Era unoarã, voi lai frats, Era ca vãrnãoarã, Di soie mari di-ampirats, Nã featã, nã ficioarã.
3. Fu tse nu-sh fu cãndu si-adrã. Fu tu pãrmith nã datã, Di soie mari di-amirã Nã featã paramshatã.
4. Ca tu pirmit ashi s-fãtsea Sh-di cãnd i eta-aflatã, Di soie di amirã, bãna Nã featã steau-mshatã.
5. Ca n pirmiti fu unoarã – Canda more nu sh-eara, Alãvdata-atsea ficioarã, Sh-amirãlu tsi u-avea.
6. Era unoarã, canda adz, Tu neguri di zãmani, Di soi mari di-amiradz, Nã featã tri nishani.
7. Avdzãts un bun sh-ascãpirat Pãrmit tsi-nj dzãsi paplu: Eara nã hilji di mpirat Mushatã... S-lji ljai caplu!
8. Ca tu pãrmit canda s-adrã, Ca vãrnãoarã-adratã Di soi mari di-amirã, Nã featã mult mushatã.
59PLOAEA DI LUTSEAFIRI
Şi era una la pãrintiŞi mândrã-n toate cele,
Cum e fecioara între sfintiŞi luna între stele.
1. Sh-mash unã sh-fu sh-acasã, ea, Sh-prit locurli atseali, Cã sh-Stã-Mãria o-ntrãtsea Sh-pãn sh-luna ãntrã steali!
2. Mushatã – ca luna cãnd da, Sh-dailjanã, mult dailjanã, Ca Stã-Mãria aclo iu-sh sta Prit sfintsã, nã icoanã!
3. Shi eara unã la pãrints, Sh-dailjanã n tute-atseale, Cum easti vergura prit sãmts Shi luna pritu steale.
4. Mash unã la pãrints eara Pirifanã sh-ambarã; Icoanã tu bãserits ea Sh-lunã tu steali-afoarã.
5. Eara mash nãsã la pãrints, Nã pirifanã sh-cu hãri, Ca Stã-Mãria ãntrã sãmts Sh-luna ãntrã steali-ahtãri!
6. Shi unã la pãrints eara, Dailjanã ca nitsiuna, Ca ntrã icoani Vergura Shi ca ntrã steali, luna.
7. Fidani di pãrintsã gionj Prit feati-eara mash una Ca Stã-Mãria ntri iconj Sh-prit njilj di steali, luna.
8. Shi la pãrints unã sh-eara Shi unã n tuti-atseali, Ca nintrã sãntsã, Vergura, Shi luna nintrã steali.
60DUMITRU STERE GAROFIL
Din umbra falnicelor boltiEa pasul Şi-l îndreaptã
Lângã fereastrã, unde-n coltLuceafãrul aŞteaptã.
1. Tu mult analt udãlu-a ljei Ea calcã aghalea, dreaptã Cãtrã firidã, sum muri grei, Lutseafirlu iu-ashteaptã.
2. Shi lj-arisea si s-ducã-aclo, Iu-ashteaptã la firidã Lutseafirlu – ca vãr ghrambo, Cu vreari sã-lj dishcljidã...
3. Su-aumbra-analtilor tãvãnj, L-ageame ea si-mbroastã, Tu cohe-aclo iu cu tirãnj Lutseafirlu adastã.
4. Su-aumbra grendzãlor di plochi S-ashutsã di-u sta-mbroastã, Cãtã firidã iu tu cohi LuTseafirlu adastã.
5. Dit umbra-a naltului tsiresc Ea jgljoatili sh-li tindi Sh-deadun cu tserlu cã mutresc Lutseafir – tsi s-aprindi.
6. Din umbra-albastrã-a boltsilor Ea cãtilin si ndreaptã Pri ningã geam, iu pirã sh-dor Lutseafirlu ashteaptã.
7. Cu ocljilj mãri ca di filgenj Dulbera, urma sh-tindi Cãtrã firidã iu la genj Lutseafirli s-aprindi.
8. Dit umbra di cubedz avrosh, Ea paslu sh-lu andreaptã Ningã firidã, iu tu-un chiosh Lutseafirlu ashteaptã.
61
Di-aoa shi nclo, tu CARTI suntu arãdãpsiti padzinjli cu numirlu 62 pãnã
tu 153.
PLOAEA DI LUTSEAFIRI
El tremurã ca alte dãtiÎn codri Şi pe dealuri,Cãlãuzind singurãtãtiDe miŞcãtoare valuri;
1. Nãs treamburã ninga unoar’ Pisti lai dzenj mãrati... Anda s-avinã ãnghios vãltori Di undzã ãnsingurati.
2. El treamburã c-ahãnti ori Prit hori, prit munts, pri-amari, Strãlunjinãnd feati, ficiori, Tsi mult lj-avu tu vreari!
3. El treamburã ca alti dãts, Priste curii shi cãljuri, Purtãndalui singurãtãts Di adiljate vãljuri.
4. El trimburã ca alti ori Pi dzenuri shi tu pãduri, Bãga n cali isihi niori Ãlj minã cãtã mealuri;
5. Tsi treamburã-l ca-ahãnti dãts Prit dzeanã, ohtu, cheari, Ducãndalui singurãtãts Di daldzã minãtoari.
6. El treamburã ca alti ori Pi codri shi pi mealjuri, Cãlãuzinda lãi vãltori Di nicurmati valuri;
7. Ca sh-alti ori el treamburã Tu haua-a lui sirinã Ca nã mushatã flamburã Tsãsutã di lunjinã...
8. El treamburã-ascãlnat tu dzãri, Tu codri shi prit mealuri, Pristi singurãtãts di-amãri, Di minãtoari valuri.
154DUMITRU STERE GAROFIL
Dar nu mai cade ca-n trecutÎn mãri din tot înaltul:
– Ce-ti pasã tie, chip de lut,Dac-oi fi eu sau altul?
1. Ama diznou el nu sh-cãdea Tu amari, di analtu: – Trã tsi ts-o-ai tini, pseftã-lea, Cã nj-escu eu, i altu?
2. Sh-nu va ma cadã, ca altoarã, Tru-amari, di analtu: – Oh, tsi-ari s-facã – tini, dhoarã, Ca vai hiu eu, i altu...?
3. Ma nu ma cade ca n tricut Pri-amãri di-aclo analtu: – Tse-ts mealã-atsãea trup di lut Di va him io i altu!
4. Ma nu-ari s-cadã cum cãdea Tu-amãri di-aco di-analtu; – Tsi zori vedz om ti tsiva Ma ãnj hiu io, em altu ?
5. Sh-ca atumts’ nu va ma cadã Tru amari di analt: – Vrei sã shtii tu-aest-aradã Cã esc io i vãrã alt?
6. Ma nu ma cadi ca n tricut Tu-amãri din tserlu-analtu... – Tsi-ananghi-ai tini, om chirut, Di escu eu ori altu?
7. Ma nu-i arãs di vergurã Tra s-cadã nghios di-analtu: – Tsi vrei si shtii, moi pergurã, Ca s-escu eu icã-altu?
8. Ma nu ma cadi ca n tricut Tu-amãri di nsus, di-analtu: – Tsi-ts creapã-a tsãia, hrup di lut, Cã va hiu eu i altu?
155PLOAEA DI LUTSEAFIRI
Trãind în cercul vostru strâmtNorocul vã petrece,
Ci eu în lumea mea mã simtNemuritor Şi rece.
1. Tu corblu-a vostru di cutar, V-avets hãirea atsia, – M-a-njia nu nji-u poati har, Sh-nji tsãn, dailean, tinjia!
2. Bãnãnda voi tru-a vost’ cutar, Hareili, ashi cum s-fatsi, Tru lumea-nj eu, aoa, armãn Nimuritor, sh-aratsi.
3. Bãnãnda n strimtu arãdzãm Mash tihea vã pitreatse, Ma io tu lumea mea armãn Nimuritor shi-aratse.
4. Bãnãnda tu parei stresh Mash tihea vã i soarti, Io hiu tu loclu iu mi apresh Un gljets fãrã di moarti.
5. Tu tserclju-a vostru strimt vã hits Cu tihea sh-cu hãirea, Ma io tru lumea-a mea s-mi shtits Cu-ar’tsimea sh-nimurirea.
6. Bãnãnda n tserclju-a vostru strimt Vã poartã soartea n bratsi, Iar eu tu lumea-a mea mi simt Nimuritor sh-aratsi
7. Pri loclu-a vostru ncinushat Scãntealji vã-i hãrsirea, Ma eu, di moarti niaspãreat, Strãbat nimãrdzinirea!
8. Tu-a vostru tserclju strimtu, shtiu, Cã tihea vã pitreatsi, Ma eu tu lumea-a mea ãnj hiu Nimuritor sh-aratsi.
156
B. Ndoauã zboarã trã Editura CARTEA AROMÃNÃ
– Tu anjlji 1986-87, s-alãnci Editura CARTEA AROMÃNÃ INC., tu cãsãbãlu Syracuse (107 Britain Road, Fayetteville), statlu New-York, U.S.A., organizatsii “Not For Profit”, Fondator Prof. Univ. Tiberius CUNIA. Scupolu a organizatsiiljei easti vigljearea shi prumuvarea Patrimonjilui Cultural Armãnescu…, prit ma multi cãljuri.
– Tu Alunar 1990, Costantsa, Romãnii, s-alãnci Asociatsia Familialã de Editurã “LIFORAG”, trã publicatsii cu character Cultural shi Divertisment tu Aromãnã shi Romãnã, fondator Dumitru St. GAROFIL. Pãnã tu 1993, s-editã shi s-tipusi Rivista “MINDUEAREA ARMÃNEASCÔ (tu 9 numiri).
– Tu Alunar 1993, Costantsa, s-alãnci Fundatsia CARTEA AROMÃNÃ, cu Editura CARTEA AROMÃNÃ, fondator Dumitru St. GAROFIL. Scupolu a Fundatsiiljei easti vigljearea shi prumuvarea Patrimonjilui Cultural Armãnescu, prit Editarea, Tipusearea shi Arãspãndearea-a Cãrtsãlor, Rivistilor shi alti turlii di ngrãpseri pri Armãneashti sh-tru alti Limbi, tu Romãnii sh-tu alti Vãsãljii iu bãneadzã Armãnjlji.
Dit anlu di alãnciri, Editura Cartea Aromãnã di Costantsa, lucreadzã deadun cu Editura CARTEA AROMÃNÃ INC., U.S.A.
– Trã shtearea-a tsititorlor / dyivãsitorlor, va s-pãrãstãsim Titlurli di Cãrtsã, Rivisti shi Broshuri tipusiti tu Editura Cartea Aromãnã pãnã tu ahurhita-a Anlui 2013. (Li-arãdhãpsim dupu Alfavet)…
I.. CÃRTSÃ
Zicu A. Araia = Fudzi Haraua di la Noi (Puizii), Edit. Cartea Aromãnã, 1993, 260 padz. (pri Armãneashti)
Andreilu-al Bagav = Carti di Aleadziri (Trã Clasili II, III, IV tsi yin dupu Abetsedar), 1994, 296 padz. (pri Armãneashti)
Manoli Bashu = Luna prit Bairi di Cãntits (Puizii Turnati dit Limba Arbinishascã di Ilia Colonja), Edit. Cartea Aromãnã, 2006, 124 padz. (pri Armãneashti)
Nicolae Batzaria = Pãrãvulii (Versuri), Edit. Cartea Aromãnã, 1989, 124 padz. (pri Armãneashti)
Constantin Belemace = Dimãndarea Pãrinteascã (Prozã, Puizii), Edit. Cartea Aromãnã, 1990, 214 padz. (pri Armãneashti)
Marcu Beza = Doda (Prozã), Edit. Cartea Aromãnã, 1998, 108 padz. (Englezã/ shi pri Armãneashti). (Transp. Ilie A. Ceara & Lucy Byng)
Marcu Beza = Prozã shi Puizii, Edit. Cartea Aromãnã, 1997, 162 padz. (pri
Tache Caciona = Di-Acasã: Puizii shi Prozã, Edit. Cartea Aromãnã, 2000, 102 padz. (pri Armãneashti)
Tulliu Carafoli = Pirushana shi Furlji (Teatru), Edit. Cartea Aromãnã, 1993, 122 padz. (pri Armãneashti)
Nicolae Caratanã = Pod peste Legende, Edit. Cartea Aromãnã, (Puizii), 204 padz. (Românã)
Cola Caratana = Ashteptu Soarili, Edit. Cartea Aromãnã, 1991 (Puizii), 94 padz. (pri Armãneashti)
Ilie A. Ceara = Nihita Turnari, Edit. Cartea Aromãnã, 1991, (Prozã), 211 padz. (pri Armãneashti)
Ilie A. Ceara = Aharistul (Prozã) Edit. Cartea Aromãnã, 1997, 230 padz. (pri Armãneashti)
Ilie A. Ceara = Singur pi Calea a Banãljei (Prozã), Edit. Cartea Aromãnã, 2001, 208 padz. (pri Armãneashti)
Ilie A. Ceara = COLA (Isturii dit Bana Armãneascã), (Prozã), Edit. Cartea Aromãnã, 2003, 134 padz. (pri Armãneashti)
Victor Ceara = Versuri shi Isturii Shcurti, Edit. Cartea Aromãnã, 2000, 134 padz. (pri Armãneashti)
Victor Ceara = Sticuri di Banã (Puizii), Edit. Cartea Aromãnã, 2001, 124 padz. (pri Armãneashti)
Victor Ceara = Catreni (Puizii), Edit. Cartea Aromãnã, 2002, 94 padz. (pri Armãneashti)
Victor Ceara = Puizii trã tinjia al Eminescu – (Aromân/ Român), Edit. Cartea Aromãnã, 2001, 200 padz, (Aromânã/ shi Românã)
Constantin I. Cosmescu = Teatru, Edit. Cartea Aromãnã, 1996, 106 padz. (pri Armãneashti)
Dina Cuvata = Zghic di Moarti (Versuri), Edit. Cartea Aromãnã, 1989, 68 padz. (pri Armãneashti)
Dina Cuvata = Sãrmãnitsa (Prozã), Edit. Cartea Aromãnã, 1990, 130 padz. (pri Armãneashti)
DICTSIUNARLU Tache Papahagi = Turnat tu un DICTSIUNAR Rumãn-Armãn; Editsii Priliminarã shi Partsialã ãndreaptã di Tiberius Cunia, Editura Cartea Aromãnã, Constanţa, 1995, 341 padz., Format A.4.
Dhori Falo = Trayedia ali Muscopoli (Prozã, transpuniri dit Limba Arbinesã: Andon Hristo, Jani Gusho), Edit. Cartea Aromãnã, 2002, 195 padz. (pri Armãneashti)
Ioan Fãcãoaru = Reconstituirea Vocabularului Limbii Române – Aromâne în secolul VII, Editura Cartea Aromãnã, (Prozã), 162 padz. (Românã/ pri Armãneashti)
Cola Fudulea = Aeshtsã Armãnj–Oaminj dit Pirmiti Edit. Cartea Aromãnã, (Prozã pri Armãneashti) tu 3 Tomuri, (Deadun = 552 padz.): Tom I: Pirmituseri dit Balcanj, 1998, 203 padz.; Tom II: Pirmituseri dit Rumãnie, 1998; 208 padz., Tom III: Alti Pirmituseri dit Balcanj, 2004. 141 padz.
Dumitru Stere Garofil = Cãntitsi di-a Paplui Mita (Versuri), Edit. Cartea Aromãnã, 1992, 91 padz. (pri Armãneashti)
Dumitru Stere Garofil = Zãndanea al Yioryi “Turcul” di Patura (Epopei/ Versuri), Edit. Cartea Aromãnã, 2002, 116 padz. (pri Armãneashti)
Dumitru Stere Garofil = Ploaea di Lutseafiri (“Luceafãrul” al Eminescu tu Optu Turlii/ Varianti di Transpuniri pri Armãneashti), Edit. Cartea Aromãnã, 2002, 157 padz. (pri Armãneashti)
Dumitru Stere Garofil = Dit Bana-a Armãnjlor dit Dobrugea (Pãrãvulii tu Versuri), Edit. Cartea Aromãnã, 2003, 172 padz. (pri Armãneashti)
Costa Guli = Soneti/ Sonete, Edit. Cartea Aromãnã, 1990, 80 padz. (pri Armãneashti) Nicolae Guli, Costa Guli, Ionel Zeana = Balada Livezilor – Noua Gramoste/ Balada
a Livãdzlor – Noaua Gramosti (Baladã tu Versuri), Edit. Cartea Aromãnã, 1994, 136 padz. (Versiune Originalã pe Limba Românã: de Nicolae Guli/ Transpuniri pri Limba Armãnã di Ionel Zeana shi Costa Guli)
Anastase N. Hâciu = AROMÂNII (Comerţ, Industrie, Arte, Expansiune, Civilizaţie) (Prozã), Edit. Cartea Aromãnã, Ediţia a II-a, 2003, 604 padz. (Românã)
George M. Merca = Livãdzli – Vatrã Armãneascã (Cu Cãntãrli shi Suschirãrli di Gintã) (Versuri), Edit. Cartea Aromãnã, 1991, 202 padz. (pri Armãneashti)
George M. Merca = Armãnamea (Ditu Datã pãnã tu-Amurgish) (Versuri), Cartea Aromãnã, 1999, 148 padz. (pri Armãneashti)
Thiuhari Mihadashlu = Botsli di Didindi (Versuri), Cartea Aromãnã, 1992, 85 padz. (pri Armãneashti)
Thiuhari Mihadash = Locurli a Fãntãnjlor (“Tãrâmul Izvoarelor”/ Transpuniri: Ilie Ceara), Cartea Aromãnã, 2000, (Prozã), 212 padz. (pri Armãneashti)
Vanghea Mihanji-Sterghiu = Trãdzeri (Prozã shi Puizii pi Grailu di Shtip), Cartea Aromãnã, 1992, 108 padz. (pri Armãneashti)
George Murnu = Bair di Cãntic Armãnesc (Versuri), Edit. Cartea Aromãnã, 1989, 74 padz. (pri Armãneashti)
Gheorghe Nevaci = Pit Cãrãrile a Pindului (Puizii pri Grailu Fãrsherutesc), Edit. Cartea Aromãnã, 2003, 134 padz. (pri Armãneashti)
Nico Ogeacli = Chisã shi Colise (Puizii pri Grailu Crushuvean), Edit. Cartea Aromãnã, 1992, 79 padz. (pri Armãneashti)
Pericle Papahagi = Pruverbili-a Armãnjlor Edit. Cartea Aromãnã, (Suntu ngrãpsiti unu dupu-alantu Mashi Titlurili... = 1 – 2.744), 2006, 130 padz. (pri Armãneashti)
Ianni Papathanasiu = Istoria Vlahilor în imagini (Prozã), Edit. Cartea Aromãnã, Constanţa, 2003 (Transpunere din Limba Greacã în Limba Românã: Gogu Varduli, Salonic, Grecia), 176 padz. (Românã)
Dumitru A. Pariza = Fucurina Neasteasã, Edit. Cartea Aromãnã, 1995, (Versuri), 2 Tomuri; Deadun au 318 padz.: Tom I, Poemi Armãni, 168 padz. (pri Armãneashti); Tom II, Transpuniri dit Litiratura Universalã, 150 padz. (pri Armãneashti)
George Perdichi = Izvuri di Banã, Edit. Cartea Aromãnã, 2000, (Versuri), 3 Tomuri; Deadun au 504 padz. (pri Armãneashti): Tom. I = Poemili a Hoarãljei di Pri-Vali (Pirivolea), 188 padz.; Tom. II = Cãntitsi di Vreari shi Alti Puizii, 174 padz.; Tom. III = Mãrilja-al EMINESCU shi Alti Transpuniri dit Limbili Rumãnã shi Italianã, 142 padz.
Vetuţa Pop = Poeme, Editsia I, Edit. Cartea Aromãnã, 1990, (Versuri), 113 padz. (Românã)
Vetuţa Pop = Poeme/ Poems, Editsia II, Edit. Cartea Aromãnã, 1993, (Versuri), 113 padz. (Francezã........Românã)
Constantin Ruşa = Puizii Fãrshiruteshti (Versuri), Edit. Cartea Aromãnã, 2003, 116 padz. (pri Armãneashti)
Elena Stere & Mariana Bara = Frãmturi di Banã (Prozã), Edit. Cartea Aromãnã, 1993, 112 padz. (pri Armãneashti)
Nicolae Tãnase Suflaru = Puizii shi Cãntitsi Armãneshtsã (Versuri), Edit. Cartea Aromãnã, 2002, 68 padz. (pri Armãneashti)
Nicolae Tãnase Suflaru = Puizii shi Prozã, Edit. Cartea Aromãnã, 2004, 100 padz. (pri Armãneashti)
Mihaela Shutsu = Nã Carti ti Tini... (Puizii), Edit. Cartea Aromãnã, 2002, 92 padz. (pri Armãneashti)
Justin Tambozi, Atena Tambozi, George J. Tambozi = Andrei Şaguna – Apostol al Românilor Ortodocşi din Ungaria şi Transilvania (Prozã), Edit. “Justin & George Justinian Tambozi”/ Fundaţia “Societatea Academicã Moscopolitanã”, Bucureşti şi Edit. Cartea Aromãnã, Constanţa, 2000, 340 padz. (Românã)
Justin Tambozi = Din nou despre Originea Aromânã a unor Domnitori din Valahia şi Moldova (Prozã), Edit. Cartea Aromãnã, 1995, 30 padz. (Românã)
Justin Tambozi, Dumitru Garofil, Lefterie Naum = EMINESCU – Aromân/ Român (Poezii: Dedicatsii şi Transpuneri), Edit. Cartea Aromãnã, 2000, 532 padz. (Aromânã/ Românã)
Dimu Tarusha = Lilicea Sãndzinatã (Prozã), Edit. Cartea Aromãnã, (Transpuniri dit Limba Arbinesã: Andon Hristo), 1996, 158 padz. (pri Armãneashti)
Ilie Traian = Un Coresi aromân: TIBERIU CUNIA (Prozã), Edit. Cartea Aromãnã, 2002, 494 padz. din care 40 pag. cu Fotografii de familie; Cartonat. (Românã); La sfârşit, Cîteva versuri în Aromãnã...
Nushi Tulliu = Murmintsã fãrã Crutsi (Prozã), Edit. Cartea Aromãnã, 1993, 181 padz. (pri Armãneashti)
Nushi Tulliu = Golgota-a Farãljei/ “Calvarul Neamului” (Prozã), Edit. Cartea Aromãnã, (Transpuniri dit Limba Rumãnã: Dina Cuvata), 2002, 122 padz. (pri Armãneashti)
Nicolae C. Velo = Shana shi Ardirea-a Gramostiljei (Versuri), Edit. Cartea Aromãnã, 1991, 136 padz., (pri Armãneashti)
Petru Vulcan = Armãna (Prozã), Edit. Cartea Aromãnã, (Tu Bitisitã easti shi Piesa di Teatru tu 3 Acti: FURLJI), (Transpunir dit Limba Rumãnãi: Dina Cuvata), 1996, 162 padz, (pri Armãneashti)
Romulus Vulcãnescu = Calea Zeilor (Teatru. Poem metafizic în zece Tablouri/ Varianta a treia), Edit. Cartea Aromãnã, 2000, 134 padz. (Românã)
Ionel Zeana = Cãntitsi trã Armãnami/ “Cântece pentru Aromâni”, (Versuri), Edit. Cartea Aromãnã, 1992, 198 padz, (pri Armãneashti shi Romãnã)
Ionel Zeana = Antuluyia-a Puiziiljei Armãneascã, Edit. Cartea Aromãnã, 2001, 3 Tomuri (Deadun au 720 padz.): Tomlu I – Puetslji Clasits, 216 padz.; Tomlu II – Puetslji Mudernji, 280 padz., Tomlu III – Puetslji Contemporanj, 224 padz., (pri Armãneashti)
Zica A. Zica = Marusha (Epopee di Vreari tu Versuri), Edit. Cartea Aromãnã, 1999, 72 padz., (pri Armãneashti)
Theodor Gher. Zuca = Samaroscutlu (Astarea-a Sãmarlui) (Prozã), Edit. Cartea Aromãnã, 1999, (Transpuniri dit Limba Rumãnã: Ionel Zeana shi dit Limba Gãrtseascã: Apostol Caciuperi, Sutiri Galani), 112 padz., (pri Armãneashti)
Theodor Gher. Zuca = Loclu-al Allah (Vlahustrata), Edit. Cartea Aromãnã, 2004 (Prozã), (Transpuniri dit Limba Rumãnã: Dina Cuvata), 154 padz., (pri Armãneashti)
II. RIVISTA DI LITIRATURÃ SHI STUDII ARMÃNI(33 Tomuri):
Tom. I (Anlu 1, Numirlu 1 – 1-lu di April, 1994) – 190 padzinj
Tom. II (Anlu 1, Numirlu 2 – 1-lu di Sumedru, 1994) – 168 padzinj
Tom. III (Anlu 2, Numirlu 1 – 1-lu di April, 1995) – 216 padzinj
Tom. IV (Anlu 2, Numirlu 2 – 1-lu di Sumedru, 1995) – 246 padzinj
Tom. V (Anlu 3, Numirlu 1 – 1-lu di April, 1996) – 232 padzinj
Tom. VI (Anlu 3, Numirlu 2 – 1-lu di Sumedru, 1996) – 220 padzinj
Tom. VII (Anlu 4, Numirlu 1 – 1-lu di April, 1997) – 252 padzinj
Tom. VIII (Anlu 4, Numirlu 2, Partea I-a – 1-lu di Sumedru, 1997) – 194 padzinj
Tom. IX (Anlu 4, Numirlu 2, Partea II-a – 1-lu di Sumedru, 1997) – 280 padzinj
Tom. X (Anlu 5, Numirlu 1 – 1-lu di April, 1998) – 208 padzinj
Tom. XI (Anlu 5, Numirlu 2 – 1-lu di Sumedru, 1998) – 198 padzinj
Tom. XII (Anlu 6, Numirlu 1, Partea I-a – 1-lu di April, 1999) – 188 padzinj
Tom. XIII (Anlu 6, Numirlu 1, Partea II-a – 1-lu di April, 1999) – 202 padzinj
Tom. XIV (Anlu 6, Numirlu 2, Partea I-a – 1-lu di Sumedru, 1999) – 180 padzinj
Tom. XV (Anlu 6, Numirlu 2, Partea II-a – 1-lu di Sumedru, 1999) – 206 padzinj
Tom. XVI (Anlu 7, Numirlu 1, Partea I-a – 1-lu di April, 2000) – 196 padzinj
Tom. XVII (Anlu 7, Numirlu 1, Partea II-a – 1-lu di April, 2000) – 156 padzinj
Tom. XVIII (Anlu 7, Numirlu 2 – 1-lu di Sumedru, 2000) – 202 padzinj
Tom. XIX (Anlu 8, Numirlu 1, Partea I-a – 1-lu di April, 2001) – 180 padzinj
Tom. XX (Anlu 8, Numirlu 1, Partea II-a – 1-lu di April, 2001) – 202 padzinj
Tom. XXI (Anlu 8, Numirlu 2 – 1-lu di Sumedru, 2001) – 172 padzinj
Tom. XXII (Anlu 9, Numirlu 1 – 1-lu di April, 2002) – 192 padzinj
Tom. XXXIII (Anlu 14, Numirlu 1 – 1-lu di April, 2007) – 178 padzinj
III. BROSHURI:
(Frãndzã Trapti / Extrasi dit Rivista di Litiraturã shi Studii Armãni ) :
(1). Liunida D. Scrima = Munugrafia-a Hoarãljei Pirivoli, 1997 (VII) (2). Nacu D. Scrima = Baladi, 1997 (Tomlu VII) (3). Tachi Varduli = Cãrtsã trã Soea-a Mea, 1997 (Tomlu VII) (4). Tiberius Cunia = Bituli 1997 – Un Simpozion trã Standardizari a Scriariljei
Armãneascã, 1997 (Tomlu VIII) (5). Despa Caranica-Olariu = Scãntealji tu Colasi, 1997 (VIII) (6). Marcu Beza (transpuniri: Ilie A. Ceara) = Doda, 1998 (X) (7). Aura Pasha = Zboarã fãrã Boatsi, 1998 (Tomlu X) (8). Constantin C. Cosmescu = Pãrmiti Armãneshti, 1998 (Tomlu X) (9). Theodor Zuca = Tindilini shi Alti Puizii, 1998 (Tomlu XI)(10). Ioan Foti = Cãntitsi shi Ndoauã Isturii Aleapti, 1998 (XI) (11). L. T. Boga = Cu obdzãtslji anj pi-anumiri, ia-mi!, 1998 (II)(12). Theodor Zuca = Prozã Aleaptã, 1999 (Tomlu XII)(13). Mihali Custula = “I Golfo”/ Golfu (Dramã), 1999 (Tomlu XII)
(14). Mihali Custula = Vruta-a Picurarlui (Dramã), 1999 (Tom. XIV)(15). Petru Vulcan = Lilici dit Pindu, 1999 (Tomlu XIV)(16). Constantin C. Cosmescu = Biografia-a Ãnvitsãtorlui Dimitri Gou
Ianci Cosmescu, 1999 (Tom. I)(17). Thiuhari Mihadash = Catreni,1999 (Tomlu III)(18). Pericle Papahagi = Ditseuri icã Isturii Shcurti, 1999 (Tom. IV)(19). George Ghitsea = Dit Tricutlu-a Armãnjlor, 1999 (Tomlu IV)(20). Ioan Cutova = Curuna-a Toamnãljei, 1999 (Tom. III, IV, VIII)(21). Th. Mihadash = Oarã di Hari shi Alti Puizii, 1999 (I, IV, X)(22). George Perdichi = Shula Picurarlu (Teatru), 1999 (Tomlu V)(23). Cola Caraiscu = Iconj Armãneshti, 1999 (Tomlu V)(24). Sutiri Galani = Un Mari Puet Elino-Armãn – Kosta Kristalli, 1999 (Tomlu VI)(25). Mihali Custula = Haida (Dramã), 2000 (Tomlu XVI)(26). Cociu Hagi = Dit Bana-nj cu Multi Furtunj (Tomlu XVIII)(27). Ion Bucovalã = Aprindu Crãciun (Tomlu XVIII)(28). Ionel Zeana shi Tiberius Cunia = Dit Bana shi Scrierli a unui Mari Armãn:
Dr. Nicolae Caranica, 2001 (Tomlu XIX)(29). Mihali Custula = ESME – Dramã Armãneascã, 2001 (XIX)(30). Mihali Custula = EVRIDICHI (Dramã), 2001 (Tomlu XXI)(31). Pericle Papahagi = Angucitorli a Armãnjlor, 2001 (XXI)(32). George Murnu = Bair di Cãntic Armãnescu, 2002 (33). Nachi-al Cusha = Plãndzeri, 2002 (Tomlu XXIII)(34). Tiberiu Cunia = Nachi-al Cusha – Ndauã Adutseri Aminti, 2002 (Tom. XXIII)(35). Ilia Colonja = Lunjinã shi Aumbrã, 2002 (Tomlu XXIII)(36). C-tin Belemace = Autobiugrafii, Editsia II, 2003 (Tomlu XXIV)(37). Tiberiu Cunia = Sticuri dit Bana-a unui Armãn: Sutiri al GALANI, 2003 (Tom. XXV)(38). Toli Hagi-Gogu = Tserbul cu Crutsi, 2004 (Tom. XXVI)(39). Toli Hagi-Gogu = Cãpãrleadza, 2004 (Tom. XXVII)(40). Mariana Bara = Lexiclu Armãnescu di Arãdãtsinã latineascã, 2004 (Tom. XXVII)(41). Nushi Tulliu = Curbani trã Muntsã, 2005 (Tomlu XXIX)(42). Mariana Bara = On the Armãn Cultural and Ethnic Identity, 2005 (Tom. XXIX)(43). Nushi Tulliu = Pirushana Albã, 2005 (Tomlu XXX)(44). Tiberius Cunia = Andamusi cu DIMITRI-al DEMU: Sculptor Armãn, 2005 (Tom. XXX)(45). Ilia Colonja = A Tsintsea Simfunii, 2006 (Tom. XXXI)
